CALENDAR
BLOG
TIMELINE™
PICK A YEAR

CONTACT
..."Absolute seriousness is never without a dash of humor."
― Dietrich Bonhoeffer
HOME
1215 C.E.
Er zijn veel verschillende kalenders, maar wij hanteren om praktische redenen de kalender in christelijke traditie. Dit om begripsverwarring te voorkomen.

1215 na Christus dus. Een spannend jaar. Het jaar waarin de man die later bekend zou worden als de Stupor Mundi ("hij die de wereld versteld doet staan") in het ons zo dierbare en nabije Aken voor de tweede keer tot Rooms-Duits koning gekroond werd. De paltskerk in Aken was de laatste rustplaats van Karel de Grote en om die reden 'must-visit' voor iedere heerser met imperiale ambities. Beter nog, Frederik plaatste hoogstpersoonlijk de botten van de oude keizer in de nieuwe vergulde zilverschrijn die nog steeds pronkstuk in de Dom van Aken is.

Ook in 1215 kon je, vanuit campagne-overwegingen, allerlei mooie beloftes doen. Frederik belooft in Aken ook direct om als beschermheer van de ganse christenheid op kruistocht te gaan en Jeruzalem te heroveren.





De bedoeling van PICK-A-YEAR is dat er een tijdje aan doorgeschreven wordt. In de geschiedenis moeten dingen rustig hun plaatsje vinden. Dus heeft u tips of ideeën? Schrijft u rustig een email!
Maar hij had bepaald geen haast, de paus moest hem herhaaldelijk manen en zelfs uiteindelijk excommuniceren om hem zo ver te krijgen zijn plechtige belofte in te lossen. Door het huwelijk met de dertienjarige Isabelle van Brienne wordt hij in titel Koning van Jeruzalem, de inname van de stad zelf volgt in 1229, na geslaagde onderhandelingen met de sultan van Egypte. Waar de Engelse koning Richard Leeuwenhart en de Franse koning Philip Augustus gewapenderhand niet in slaagden, dat arrangeert Frederik - die vloeiend arabisch spreekt - met soepele diplomatie. Een vroegmoderne variant op de akkoorden van Camp David in de jaren tachtig en Oslo in de jaren negentig. Pragmatisch, quid pro quo.

Heeft hij ons nog wat moois nagelaten? Ik moet zelf nog een keer gaan buurten, maar sommigen kennen het wellicht van dichtbij: Castel del Monte in Apulië.
Na deze kruistocht zonder bloedvergieten haast Frederik zich weer terug naar Italië, naar zijn geliefde koninkrijk Sicilië. Als Heilig-Rooms keizer heeft hij maar weinig op met het kille Noorden en in Italië wachten dringender zaken: bemoeizuchtige pausen, opstandige Noord-Italiaanse steden en uiteindelijk ook vorsten die, na hernieuwde excommunicaties door verschillende pausen, Frederik zijn konings- en keizerstitel betwisten. Daaronder ook een landgenoot, Willem II, graaf van Holland, die in november 1248 - wederom in Aken - tot tegenkoning wordt gekroond. Willem heeft uiteindelijk weinig plezier van zijn koningstitel: in 1256 zakt hij op ongelukkige wijze met zijn paard door het ijs en wordt door een stel opstandige Friezen doodgeknuppeld.  Wij zijn Willem nog altijd dankbaar omdat hij, in wat nu Den Haag is, een jachtslot liet bouwen, ons huidige Binnenhof.

Over democratie gesproken. In 1215 moest aan de andere kant van de Noordzee, na een opstand van baronnen, de Engelse koning Jan zonder Land (de broer van Richard Leeuwenhart) de Magna Carta accepteren: in Europa de allereerste inperking van de absolute macht van een koning, mooi op schrift gesteld in een weiland bij Runnymede, tegenwoordig UNESCO werelderfgoed. Het zat Jan niet mee: een koning zonder land? Ook Jan kreeg onenigheid met de paus, werd in de ban gedaan moest zich onderwerpen en de paus erkennen als zijn wereldlijke overlord. Vandaar de bijnaam "zonder land".



In 1215 wordt er heel wat onderworpen trouwens: vele duizenden kilometers verder oostelijk is er een andere 'Opperste Leider' die zijn gezag graag afdwingt: Dzjengis Khan, die inmiddels al een aardig territorium bij elkaar heeft gesprokkeld, belegert de hoofdstad van de Jin-dynastie, Zhongdu (nu: Beijing), een stad met honderdduizenden inwoners. Na de inname van de stad laat de Grote Khan een groot deel van de inwoners afslachten. Dzjengis was religieus gezien erg tolerant overigens, dat dan wel weer. Onder zijn opvolgers worden opmerkelijk genoeg de christenen vaak gespaard, zoons van Dzjengis trouwen met nestoriaans-christelijke prinsessen en bij de verovering van Bagdad in 1258 sparen de Mongolen vooral de christenen.

Bij Legnica (Liegnitz), een kilometer of 100 oostelijk van Dresden overwinnen de Mongolen onder leiding van een kleinzoon van Dzjengis Khan in 1241 een christelijk ridderleger. Heel Europa siddert en beeft voor deze horden goed bewapende en zeer bereden mensen met een migratie-achtergrond. Het einde der tijden lijkt nabij. Frederik II geniet ondertussen van de warme zon en zijn geliefde valkenjacht in Apulië.

Soms moet je de storm gewoon laten uitrazen.